Lokator (1976) to film psychologiczny w reżyserii Romana Polańskiego, oparty na powieści Chimeryczny lokator Rolanda Topora. Głównym bohaterem jest Trelkovsky, młody imigrant z Polski, który wynajmuje mieszkanie w paryskiej kamienicy. Mieszkanie to ma jednak mroczną przeszłość – jego poprzednia lokatorka, Simone Choul, próbowała popełnić samobójstwo.
Trelkovsky początkowo nie przywiązuje wagi do tej informacji. Jest zadowolony z nowego lokum i stara się dostosować do życia w kamienicy. Jednak z czasem zaczyna odczuwać coraz większy niepokój. Lokatorzy są wobec niego nieprzyjaźni i niechętnie udzielają mu pomocy. W mieszkaniu zaczynają dziać się dziwne rzeczy – Trelkovsky słyszy głosy, widzi cienie i przedmioty poruszają się same.
Z czasem Trelkovsky zaczyna podejrzewać, że sąsiedzi spiskują przeciwko niemu. Uważa, że chcą go zmienić w Simone Choul, by popełnił samobójstwo. Jego obawy nasilają się, gdy poznaje Stellę, przyjaciółkę Simone. Stella jest piękna i tajemnicza, a Trelkovsky zaczyna się w niej podkochiwać.
W końcu Trelkovsky popada w obłęd. Zaczynają się u niego halucynacje i paranoidalne urojenia. Uważa, że jest Simone Choul i że musi popełnić samobójstwo. W finale filmu Trelkovsky skacze z okna, a jego ciało spada na chodnik.
Lokator to film mroczny i niepokojący. Obrazuje on stopniowy rozpad osobowości człowieka, który jest poddawany presji otoczenia. Film jest również metaforą samotności i alienacji.
Analiza filmu
Trelkovsky jako outsider
Trelkovsky jest postacią outsidera. Jest to imigrant z Polski, który nie zna języka francuskiego i nie czuje się częścią francuskiego społeczeństwa. Jest też samotny i nieśmiały, co sprawia, że jeszcze bardziej wyróżnia się wśród innych lokatorów.
Kamienica jako symbol izolacji
Kamienica, w której mieszka Trelkovsky, jest symbolem izolacji. Mieszkańcy kamienicy są zamknięci w sobie i niechętnie nawiązują kontakty z innymi. Trelkovsky, jako outsider, jest odrzucony przez nich i pozostawiony sam sobie.
Szyszka jako symbol obłędu
Szyszka, którą Trelkovsky znajduje w mieszkaniu, jest symbolem obłędu. Szyszka jest obiektem o nieregularnym kształcie, który trudno jednoznacznie zdefiniować. Podobnie jak obłęd, szyszka jest czymś nieuchwytnym i niebezpiecznym.
Koniec filmu
Koniec filmu jest otwarty. Nie wiadomo, czy Trelkovsky faktycznie popełnił samobójstwo, czy też jego śmierć jest tylko halucynacją. Ostatecznie to widz musi sam zdecydować, co wydarzyło się z bohaterem.
Podsumowanie
Lokator to film, który porusza ważne i uniwersalne tematy. Obraz jest mroczny i niepokojący, ale jednocześnie fascynujący. Film jest wart obejrzenia dla każdego, kto interesuje się psychologicznymi thrillerami.
reżyseria | Roman Polański |
scenariusz | Roman Polański, Gérard Brach |
gatunek | Thriller, Psychologiczny |
produkcja | Francja |
premiera | 24 maja 1976 (Światowa) |
boxoffice | $1 924 733 w USA |
na podstawie | Roland Topor (powieść) |
studio | Marianne Productions |
tytuł oryg. | Le locataire |
inne tytuły | The Tenant Miedzynarodowe The Tenant USA The Tenant Wielka Brytania |
Aktor | Postać |
---|---|
Roman Polański | Trelkovsky |
Isabelle Adjani | Stella |
Melvyn Douglas | Pan Zy |
Jo Van Fleet | Pani Dioz |
Bernard Fresson | Scope |
Lila Kedrova | Pani Gaderian |
Claude Dauphin | Mąż przy wypadku |
Claude Piéplu | Sąsiad |
Rufus | Georges Badar |
Romain Bouteille | Simon |
Jacques Monod | Właściciel kawiarni |
Patrice Alexsandre | Robert |
Jean-Pierre Bagot | Policjant |
Josiane Balasko | Urzędniczka |
Michel Blanc | Sąsiad Scope'a |
Florence Blot | Pani Zy |
Louba Guertchikoff | Żona przy wypadku |
Jacques Chevalier | Kierownik |
Jacky Cohen | Przyjaciel Stelli |
David Gabison | Świadek wypadku |
Bernard-Pierre Donnadieu | Kelner w barze |
Alain Frérot | Żebrak |
Raoul Guylad | Ksiądz |
Eva Ionesco | Bettina, córka pani Gaderian |
Gérard Jugnot | Urzędnik |
Héléna Manson | Siostra przełożona |
Maïté Nahyr | Lucille |
André Penvern | Kelner w kawiarence |
Gérard Pereira | Pijak |
Dominique Poulange | Simone Choule |
Arlette Reinerg | Włóczęga |
Jacques Rosny | Jean-Claude |
Serge Spira | Philippe |
Vanessa Vaylord | Martine |
François Viaur | Sierżant policji |
Shelley Winters | Dozorczyni |
Albert Delpy | Sąsiad |
Alain Sarde | Podglądacz |
Philippe Sarde | Mężczyzna wpatrujący się w Trelkovsky'ego w kinie |