Poza prawem / Down by Law (1986) to czarno-biały film fabularny w reżyserii Jima Jarmuscha, opowiadający o trzech mężczyznach, którzy spotykają się w więzieniu w Nowym Orleanie. Film jest swoistym hołdem dla czarnych komedii z lat 50. i 60. XX wieku, a także dla twórczości takich autorów jak Jean-Luc Godard i Samuel Beckett.
Fabuła
Akcja filmu rozpoczyna się od zatrzymania trzech mężczyzn: Zacka (Tom Waits), Jacka (John Lurie) i Roberto (Roberto Benigni). Zack jest bezrobotnym DJ-em, który został aresztowany za kradzież samochodu. Jack jest alfonsem, który został aresztowany za handel kobietami. Roberto jest włoskim imigrantem, który został aresztowany za handel narkotykami.
Mężczyźni trafiają do więzienia w Nowym Orleanie, gdzie są umieszczeni w jednej celi. Zack i Jack są początkowo wrogo nastawieni do siebie, ale z czasem zaczynają się dogadywać. Roberto natomiast jest zupełnie inny niż oni. Jest ciepły, wrażliwy i ma zamiłowanie do amerykańskiej poezji.
Pewnego dnia mężczyźni postanawiają uciec z więzienia. Udaje im się wydostać z celi, ale szybko wpadają w tarapaty. Zmuzeni są do pracy dla Gigsa (Rockets Redglare), gangstera, który obiecuje im pomoc w ucieczce.
Podczas pracy dla Gigsa mężczyźni poznają różnych ludzi, w tym Bobbie (Billie Neal), prostytutkę, w której Zack się zakochuje. Roberto natomiast odkrywa, że kocha życie w Nowym Orleanie i nie chce uciekać.
Ostatecznie mężczyźni postanawiają odejść od Gigsa i próbować uciec na własną rękę. Udaje im się wydostać z miasta, ale ich ucieczka nie jest łatwa. W końcu docierają do wybrzeża, gdzie czeka na nich statek, który zabierze ich do wolności.
Ocena
Poza prawem to jeden z najbardziej znanych filmów Jima Jarmuscha. Film został doceniony przez krytyków i widzów za swój oryginalny humor, czarną ironię i niepowtarzalny klimat.
Film jest utrzymany w minimalistycznym stylu, który podkreśla jego absurdalny humor. Jarmusch wykorzystuje charakterystyczne dla siebie środki wyrazu, takie jak długie ujęcia, powtórzenia i oszczędne dialogi.
Obsada
W filmie wystąpili m.in.:
Tom Waits jako Zack
[Image of Tom Waits jako Zack w filmie „Poza prawem”]
John Lurie jako Jack
Roberto Benigni jako Roberto
Nicoletta Braschi jako Nicoletta
Billie Neal jako Bobbie
Rockets Redglare jako Gigs
Motywacje bohaterów
Każdy z bohaterów filmu ma swoje własne motywacje. Zack chce uciec z więzienia, aby być z Bobbie. Jack chce uciec, aby rozpocząć nowe życie. Roberto chce uciec, aby przeżyć przygodę.
Motywy te są ze sobą kontrastujące, ale jednocześnie uzupełniają się. Zack i Jack są pragmatyczni i zdeterminowani, aby osiągnąć swój cel. Roberto jest bardziej romantyczny i nieprzewidywalny.
Interpretacja
Poza prawem można interpretować na wiele sposobów. Można go zobaczyć jako komedię o trzech outsiderach, którzy próbują znaleźć swoje miejsce w świecie. Można go również zobaczyć jako metaforę ludzkiej egzystencji, która jest pełna absurdów i niespodzianek.
Film jest również refleksją nad naturą wolności. Zack, Jack i Roberto są uwikłani w skomplikowaną sieć społecznych konwencji i oczekiwań. Ucieczka z więzienia jest dla nich symbolem poszukiwania prawdziwej wolności.
Podsumowanie
| reżyseria | Jim Jarmusch |
| scenariusz | Jim Jarmusch |
| gatunek | Dramat, Komedia kryminalna |
| produkcja | USA, RFN |
| premiera | maja 1986 (Światowa) |
| boxoffice | $1 435 668 w USA |
| budżet | $1 100 000 |
| dystrybucja | TANTRA |
| studio | Black Snake / Grokenberger Film Produktion / Island Pictures |
| tytuł oryg. | Down by Law |
| Aktor | Postać |
|---|---|
| John Lurie | Jack |
| Roberto Benigni | Roberto |
| Tom Waits | Zack |
| Nicoletta Braschi | Nicoletta |
| Billie Neal | Bobbie |
| Rockets Redglare | Gig |
| Vernel Bagneris | Preston |
| Timothea | Julie |
| L.C. Drane | L. C. |
| Ellen Barkin | Laurette |
| Adam Cohen | Umundurowany policjant |
| Carrie Lindsoe | Młoda dziewczyna |
| Alan Kleinberg | Trup |
| Dave Petitjean | Cajuński detektyw |
| Richard Boes | Detektyw |
| Ralph Joseph | Detektyw |
| Joy N. Houck Jr. | Detektyw Mandino |
| Eliott Keener | Strażnik |
| David Dahlgren | Strażnik |
| Alex Miller | Strażnik |
| Jay Hilliard | Strażnik |
| Archie Sampier | Więzień |
| Pruitt Taylor Vince |
Poza prawem (oryg. Down by Law) to czarno-biały film kryminalny z 1986 roku w reżyserii Jima Jarmuscha. Film opowiada o trzech mężczyznach, którzy spotykają się w więzieniu w Nowym Orleanie i postanawiają uciec.
Fabuła
Film rozpoczyna się od scen przedstawiających trzech głównych bohaterów:
- Zack (Tom Waits) to bezrobotny DJ, który został aresztowany za pobicie żony swojego szefa. [Image of Zack (Tom Waits) w filmie Poza prawem]
- Jack (John Lurie) to stręczyciel, który został aresztowany za gwałt na nieletniej. [Image of Jack (John Lurie) w filmie Poza prawem]
- Roberto (Roberto Benigni) to włoski imigrant, który został aresztowany za kradzież samochodu. [Image of Roberto (Roberto Benigni) w filmie Poza prawem]
Mężczyźni są umieszczeni w tej samej celi i szybko się zaprzyjaźniają. Zack jest cyniczny i zgorzkniały, Jack jest cyniczny i sarkastyczny, a Roberto jest naiwny i entuzjastyczny.
Pewnego dnia Roberto wymyśla plan ucieczki. Mężczyźni kradną klucze od strażnika i uciekają z więzienia.
Po ucieczce mężczyźni znajdują schronienie w domu prostytutki o imieniu Bobbie (Billie Neal). Bobbie pomaga im zdobyć pieniądze i dokumenty, które pozwolą im wyjechać z kraju.
Mężczyźni postanawiają udać się do Meksyku. Wyruszają w podróż, ale szybko wpadają w kłopoty. Roberto zostaje porwany przez gangstera o imieniu Gig (Rockets Redglare), a Zack i Jack zostają zatrzymani przez policję.
W końcu mężczyźni udaje się uciec z Meksyku i dostać do Nowego Orleanu. Tam Zack dowiaduje się, że jego żona umarła, a Jack postanawia zostać w mieście. Roberto natomiast wraca do Włoch.
Analiza
Poza prawem to film o przyjaźni, wolności i poszukiwaniu celu w życiu. Film jest także satyrą na amerykański system prawny i więziennictwo.
Film jest utrzymany w czarno-białej stylistyce, która podkreśla jego melancholijny nastrój. Reżyser Jim Jarmusch słynie z charakterystycznego stylu, który charakteryzuje się powolnym tempem, minimalistyczną narracją i skupieniem się na postaciach.
Obsada
Tom Waits w roli Zacka to znakomity przykład jego aktorstwa. Waits jest aktorem niezależnym, który często gra w filmach Jarmuscha. Jego postać jest cyniczna i zgorzkniała, ale jednocześnie ma w sobie coś ludzkiego.
John Lurie w roli Jacka to kolejny świetny występ. Lurie jest aktorem, muzykiem i reżyserem. Jego postać jest cyniczna i sarkastyczna, ale jednocześnie ma w sobie coś czarującego.
Roberto Benigni w roli Roberto to prawdziwe objawienie. Benigni jest włoskim aktorem komediowym, który zdobył Oscara za rolę w filmie Życie jest piękne (1997). Jego postać jest naiwna i entuzjastyczna, ale jednocześnie ma w sobie coś tragicznego.
Muzyka
Muzyka w filmie jest ważną częścią narracji. Reżyser Jim Jarmusch wykorzystał w filmie utwory Toma Waitsa z albumu Rain Dogs, a także własne kompozycje. Muzyka jest melancholijna i refleksyjna, a podkreśla nastrój filmu.
Podsumowanie
Poza prawem to kultowy film, który jest obowiązkową pozycją dla fanów Jima Jarmuscha. Film jest zabawny, wzruszający i poruszający.
