Europa Europa (1990)

Europa Europa (1990) to dramat wojenny w reżyserii Agnieszki Holland, oparty na autobiografii Solomona Perela. Film opowiada historię żydowskiego nastolatka, który jest zmuszony do ukrywania swojej tożsamości, aby przetrwać w czasie II wojny światowej.

Akcja filmu rozpoczyna się w Saksonii, w Niemczech. Perel, urodzony w żydowskiej rodzinie, ucieka z rodzicami przed nazistowskimi prześladowaniami. Rodzina osiedla się w Łodzi, ale niebawem miasto zostaje zajęte przez Niemców. Rodzice Perela wysyłają go wraz z bratem na Wschód, do Grodna.

W Grodnie Perel trafia do sierocińca, gdzie zostaje poddany komunistycznej indoktrynacji. Wstępuje do Komsomołu i z zapałem recytuje formułki o walce klas i „religii – opium dla Ludu”.

W 1941 roku, po wybuchu wojny radziecko-niemieckiej, Perel zostaje aresztowany przez Niemców. Dzięki znajomości języka niemieckiego i serii zbiegów okoliczności, pod przybranym imieniem Jupp, zostaje uznany za Aryjczyka i wysłany do elitarnej szkoły Hitlerjugend.

W szkole Perel musi uczyć się nazistowskiej ideologii i brać udział w ćwiczeniach wojskowych. Szybko staje się jednym z najlepszych uczniów i zyskuje szacunek swoich kolegów i nauczycieli.

W 1944 roku Perel zostaje wysłany na front wschodni. W czasie walki wykazuje się odwagą i zostaje odznaczony Krzyżem Żelaznym.

Po zakończeniu wojny Perel zostaje schwytany przez Armię Czerwoną. Dzięki pomocy polskich żołnierzy ucieka i dociera do Polski. Tam odnajduje swoich rodziców, którzy również przeżyli wojnę.

Film „Europa Europa” to poruszająca opowieść o losach człowieka, który został zmuszony do życia w dwóch totalitarnych systemach. Perel, będący Żydem, musiał ukrywać swoją tożsamość, aby przetrwać. W czasie wojny był zmuszony do przystosowania się do ideologii nazistowskiej, a po jej zakończeniu – do komunistycznej.

Film został zrealizowany w konwencji powiastki filozoficznej. Holland, poprzez losy Perela, ukazuje absurd i okrucieństwo totalitaryzmu. Film jest również ostrzeżeniem przed niebezpieczeństwem nietolerancji i fanatyzmu.

Film otrzymał szereg nagród, m.in. Złoty Glob dla najlepszego filmu nieanglojęzycznego oraz nominację do Oscara za najlepszy scenariusz adaptowany.

Oto kilka kluczowych scen z filmu:

• Scena, w której Perel zostaje aresztowany przez Niemców. Perel jest przerażony, ale dzięki znajomości języka niemieckiego udaje mu się przekonać Niemców, że jest Aryjczykiem.
• Scena, w której Perel zostaje przyjęty do elitarnej szkoły Hitlerjugend. Perel jest zachwycony, że został przyjęty do szkoły, ale jednocześnie boi się, że jego prawdziwa tożsamość zostanie odkryta.
• Scena, w której Perel zostaje wysłany na front wschodni. Perel jest przerażony perspektywą walki, ale jednocześnie wie, że musi zrobić wszystko, aby przetrwać.
• Scena, w której Perel zostaje schwytany przez Armię Czerwoną. Perel jest zły na Rosjan, ale jednocześnie wie, że są jego jedyną szansą na przeżycie.

Film „Europa Europa” to ważne dzieło filmowe, które porusza ważne tematy, takie jak totalitaryzm, nietolerancja i fanatyzm. Film jest również ostrzeżeniem przed niebezpieczeństwem, jakie niesie ze sobą życie w takich systemach.