Historia Roja (2016)

Rok 1945 – czas, gdy Mieczysław „Rój” Dziemieszkiewicz wkroczył do walki o niepodległą ojczyznę. Wiosną tego roku, dwudziestoletni „Rój” utracił swojego starszego brata, dowódcę oddziału Narodowych Sił Zbrojnych na Mazowszu, brutalnie zamordowanego przez żołnierzy radzieckich. Wrócił do rodzinnych stron, zasilając szeregi Narodowego Zjednoczenia Wojskowego. Przejął dowodzenie nad oddziałem partyzanckim, kierując nim przez kolejne sześć lat intensywnych zmagań z sowieckim okupantem, składając cień strachu na funkcjonariuszach UB i kolaborantach. Władze komunistyczne, z determinacją, dążyły do schwytania i wyeliminowania „wroga ludowej władzy”.

Kim jest „Rój”, nasz tytułowy bohater? To Mieczysław Dziemieszkiewicz, starszy sierżant o dwudziestu latach, aktywny uczestnik antykomunistycznego ruchu podziemnego. Był żołnierzem zarówno Narodowego Zjednoczenia Wojskowego, jak i Narodowych Sił Zbrojnych, pełniąc rolę dowódcy oddziału partyzanckiego. W filmie odkrywamy nie tylko opowieść o walkach i akcjach zbrojnych, ale także historię miłości, szczęścia, buntu i zdrady, które towarzyszyły życiu młodych partyzantów. Kompleksowa narracja filmu rzuca światło na losy „Roja”, zakończone tragiczną śmiercią w 1951 roku, gdy wpadł w zasadzkę zorganizowaną przez KBW, UB i LWP. Niemniej jednak, historia „Roja” i jego żołnierzy, w okresie Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, była celowo fałszowana, pozostając w cieniu niewiedzy do dzisiaj.

Jerzy Zalewski, reżyser o wielkich zdolnościach, oddaje w filmie „Historia Roja” atmosferę lat powojennych, ukazując nie tylko brutalną rzeczywistość walki partyzanckiej, lecz także złożoność relacji międzyludzkich, kształtujących losy bohaterów. Zalewski, mistrzowsko posługujący się emocjami, przedstawia nie tylko bohaterstwo, ale również ludzką kruchotę. Jego umiejętność reżyserii pozwala na głębokie wczucie się w psychikę postaci, co sprawia, że widzowie żywo współczują bohaterom i ich przeżyciom.

Warto podkreślić staranność w odwzorowaniu historycznych realiów. Film przenosi nas nie tylko do Polski powojennej, ale również wiernie rekonstruuje wydarzenia związane z partyzanckim oporem. Autentyczność scenografii i kostiumów przenosi widzów w inny czas i przestrzeń, umożliwiając im doświadczenie atmosfery tamtych dni.

„Historia Roja” nie jest jedynie opowieścią o bohaterstwie jednostki, ale również relacją o wspólnej determinacji do walki o wolność. Film rysuje obraz brutalnych represji politycznych z jednej strony, a z drugiej – niezłomnego ducha oporu. Jerzy Zalewski, poprzez swoje dzieło, przypomina o wydarzeniach, które ukształtowały Polskę w powojennych latach, odsłaniając mało znane fakty i prezentując alternatywny obraz historii, często ukrywany.

W obliczu ukrytych faktów i zniekształceń, film „Historia Roja” staje się swoistym świadectwem tamtych czasów, które warto mieć w pamięci i zrozumieć. To nie tylko historia jednego bohatera, lecz także próba przywrócenia zbiorowej pamięci, której próbowano pozbawić jej autentyczności. Dzięki zgrabnej reżyserii Zalewskiego i barwnej narracji, odsłania się wydarzenia, które, wpływając na jednostkowe losy, miały równocześnie wpływ na społeczeństwo jako całość.