Zezowate szczęście (1960)

Zezowate szczęście (1960) to czarno-biała komedia filmowa w reżyserii Andrzeja Munka, nakręcona na podstawie scenariusza Jerzego Stefana Stawińskiego. Film opowiada historię Jana Piszczyka, człowieka, który od najmłodszych lat starał się jak najlepiej dopasować do aktualnych warunków społecznych i politycznych. Jego próby przypodobania się władzy i społeczeństwu kończą się jednak zawsze fiaskiem.

Pechowy oportunista

Jan Piszczyk to postać tragicomedialna. Z jednej strony jest to człowiek ambitny i pracowity, z drugiej zaś – konformista i oportunista. Piszczyk nieustannie poszukuje sposobów na poprawę swojego losu, ale jego działania są zawsze skazane na niepowodzenie.

Już w dzieciństwie Piszczyk musi zmierzyć się z pechem. Jego ojciec, właściciel małej firmy, prowadzi nielegalną działalność, która zostaje odkryta przez władze. Chłopiec zostaje zmuszony do opuszczenia domu i rozpoczęcia samodzielnego życia.

W okresie międzywojennym Piszczyk próbuje przypodobać się sanacji. Wstępuje do harcerstwa, ale podczas defilady skompromituje się, zapominając o słowach hymnu. Następnie próbuje zostać korporantem, ale zostaje wzięty za Żyda.

Po wybuchu II wojny światowej Piszczyk wstępuje do Armii Krajowej, ale zostaje wzięty do niewoli przez Niemców. Po wojnie podejmuje współpracę z komunistami, ale i tym razem spotyka go porażka. Pozostaje bez pracy i środków do życia.

Zezowate szczęście

Tytuł filmu nawiązuje do prześladującego Piszczyka pecha. Niezależnie od tego, jak bardzo się stara, zawsze przydarzają mu się jakieś nieszczęścia.

Pech Piszczyka objawia się na różne sposoby. Może to być pomyłka, splot okoliczności, czy też po prostu złośliwość losu. Przykładem może być sytuacja, w której Piszczyk zostaje wzięty za Żyda podczas antysemickich zajść na uniwersytecie. Innym przykładem jest sytuacja, w której Piszczyk trafia do więzienia, pomimo tego, że nie popełnił żadnego przestępstwa.

Absurd i groteska

Zezowate szczęście to film absurdalny i groteskowy. Świat przedstawiony w filmie jest pełen absurdów i paradoksów. Piszczyk to postać, która jest jednocześnie tragiczna i komiczna. Jego nieustanne próby dopasowania się do rzeczywistości kończą się zawsze fiaskiem, co wywołuje u widza uśmiech politowania.

Komentarz polityczny

Zezowate szczęście można interpretować jako film o charakterze politycznym. Film ukazuje absurdy i paradoksy systemu komunistycznego. Piszczyk to postać, która symbolizuje człowieka, który próbuje przystosować się do reżimu, ale jego działania są zawsze skazane na niepowodzenie.

Finał filmu

Film kończy się w więzieniu, w którym Piszczyk odnajduje spokój i bezpieczeństwo. W więzieniu nie musi dokonywać żadnych wyborów, ani odpowiadać za swoje czyny. Jest to dla niego jedyne miejsce, w którym może poczuć się naprawdę wolny.

Podsumowanie

Zezowate szczęście to film wyjątkowy i niezapomniany. Jest to film, który porusza ważne tematy, takie jak: absurd, groteska, konformizm, czy też totalitaryzm. Film jest również świetnie zrealizowany, z doskonałą grą aktorską Bogumiła Kobieli.