Tam, gdzie rosną poziomki / Smultronstället (1957)

Tam, gdzie rosną poziomki / Smultronstället (1957) to jeden z najważniejszych filmów w historii kina. Obraz Ingmara Bergmana, uznawany za arcydzieło, jest poruszającą opowieścią o przemijaniu, samotności i poszukiwaniu sensu życia.

Akcja filmu rozgrywa się w jednym dniu. Profesor Isak Borg, emerytowany lekarz i profesor medycyny, wyrusza ze Sztokholmu do Lundu, aby odebrać tytuł doktora honoris causa. W podróży towarzyszy mu jego synowa, Marianne.

Film rozpoczyna się snem profesora, w którym widzi własne zwłoki, wiezione karawanem przez opustoszałe miasto. Sen ten jest metaforą przemijania i zbliżającej się śmierci.

Podczas podróży profesor Borg wspomina różne wydarzenia ze swojego życia. Przypomina sobie swoją pierwszą miłość, nieudane małżeństwo, trudne relacje z synem i córką.

Różne przystanki na trasie podróży przywołują rozmaite wspomnienia. Na przykład, kiedy profesor i Marianne zatrzymają się na obiad w restauracji, w której kiedyś pracowała synowa, wspomnienia profesora wracają do czasu, gdy był młodym mężczyzną i zaczynał karierę naukową.

Po drodze profesor i Marianne spotykają też innych ludzi, którzy przywodzą im na myśl ważne dla nich w przeszłości osoby. Na przykład, kiedy wsiadają do autobusu, profesor widzi w jednym z pasażerów swoją dawną miłość, którą porzucił wiele lat temu.

Podróż profesora Borga jest podróżą w głąb siebie. W czasie tej podróży profesor uświadamia sobie, że życie, które do tej pory wiódł, było pełne błędów i pomyłek. Uświadamia sobie też, że zmarnował wiele szans na szczęście.

Pod koniec podróży profesor Borg jest już innym człowiekiem. Jest bardziej otwarty na innych i bardziej świadomy swoich błędów. Jest też bardziej skłonny do wybaczania sobie i innym.

Tam, gdzie rosną poziomki to film poruszający i refleksyjny. Obraz Bergmana skłania do głębokiej refleksji nad życiem, śmiercią i sensem istnienia. Film jest również pięknym wizualnie. Bergman wykorzystał w nim naturalne krajobrazy Szwecji, które tworzą w filmie niepowtarzalny klimat.

Oto kilka kluczowych scen z filmu:

• Sen profesora, w którym widzi swoje zwłoki, jest metaforą przemijania i zbliżającej się śmierci. Sen ten jest również symbolem samotności i izolacji, w jakiej żyje profesor.
• Przystanek w restauracji, w której kiedyś pracowała synowa, przywołuje wspomnienia profesora z czasów, gdy był młodym mężczyzną i zaczynał karierę naukową.
• Spotkanie profesora z jego dawną miłością, którą porzucił wiele lat temu, powoduje, że profesor uświadamia sobie, że popełnił błąd.
• Pod koniec podróży, kiedy profesor Borg spotyka się z Marianne, jest już innym człowiekiem. Jest bardziej otwarty na innych i bardziej świadomy swoich błędów.

Tam, gdzie rosną poziomki to film, który warto zobaczyć. To dzieło, które porusza i skłania do refleksji. To film, który warto zobaczyć przynajmniej raz w życiu.