Szpital Przemienienia (1978)

Początek okupacji hitlerowskiej. Młody lekarz Stefan (Piotr Dejmek) rozpoczyna pracę w zakładzie psychiatrycznym. Pełen ideałów mężczyzna zderza się z metodami pracy, które przedmiotowo traktują pacjenta. Doktor Kauters (Henryk Bista) usiłuje leczyć wyłącznie poprzez ingerencję chirurgiczną, doktor Rygier (Zbigniew Zapasiewicz) stosuje wobec pacjentów tyranię, a doktor Marglewski (Wojciech Pszoniak) traktuje chorobę psychiczną jako formę manii. Niemcy decydują się zlikwidować szpital i zamordować chorych. Lekarze stają przed dylematem, jak postąpić w sytuacji totalnego zagrożenia.

Traktat moralny podejmujący problematykę odpowiedzialności w warunkach totalnego zagrożenia. Akcja filmu toczy się w szpitalu psychiatrycznym zagrożonym zamknięciem przez hitlerowskich okupantów. Rodzi to różne postawy pracującego tam personelu medycznego.

Akcja filmu rozgrywa się późną jesienią 1939 roku w położonym z daleka od miasta szpitalu dla umysłowo chorych. Zespół lekarski tworzą doktor Kauters, który za skuteczne w leczeniu chorób psychicznych uznaje jedynie zabiegi chirurgiczne, zainteresowany przede wszystkim polityką doktor Rygier, doktor Marglewski, który uważa, że choroba psychiczna jest rodzajem nawiedzenia, oraz doktor Nosilewska, która po Anschlussie uciekła z Austrii. Dołącza do nich młody lekarz Stefan, który ma podjąć swoja pierwszą pracę. Stefan stopniowo poznaje prawa rządzące tym odizolowanym mikrospołeczeństwem. Jest m.in. świadkiem znęcania się pielęgniarza nad młodym muzykiem, obserwuje jak doktor Kauters celowo zwleka z operacją inżyniera chorego na raka mózgu, by uzyskać ciekawsze dane naukowe. Stefan próbuje sprzeciwiać się takim praktykom. Tymczasem w szpitalu pojawiają się Niemcy. Podziemie przekazuje wiadomość, że szpital ma zostać zlikwidowany, a pacjenci wymordowani. Do przybycia SS jest tylko kilka godzin. Lekarze próbują ukryć część pacjentów, a pozostałym podają leki stępiające lęk. Przyjeżdżają niemieckie ciężarówki. Doktor Kauters podaje się za Niemca. Doktor Rygier, choć także ma niemieckie nazwisko deklaruje się jako Polak. Doktor Nosilewska spokojnie przyznaje, że jest Żydówką. Pacjenci zostają wywiezieni do lasu i rozstrzelani. Decydują się losy Stefana, któremu udaje się uciec do lasu. Na plecach dźwiga uratowanego chłopca, który - jak się okazuje - jest już martwy. Mimo to młody lekarz dalej brnie ze zwłokami pacjenta.