„W Palaczu Zwłok” ukazane jest mroczne studium szaleństwa jednostki, która stopniowo pogrąża się w coraz bardziej chorobliwej obsesji związanej z jej pracą w praskim krematorium. Karl Kopfrkingl, główny bohater, pełni rolę palacza zwłok, dla którego praca staje się nie tylko obowiązkiem, lecz także swoistym wyrazem humanitaryzmu i czystości. Widzimy go jako szczęśliwego człowieka, dla którego kremacja to swoiste wywyższenie ludzkiej egzystencji. Proces zamiany ciała w popiół, a duszy – jak twierdzi Kopfrkingl – wznoszenie się ku niebu, staje się dla niego jak rytuał, któremu oddaje się bez reszty. Wszystko to dzieje się w sposób bezbolesny, w otoczeniu klasycznej muzyki, co tylko podkreśla stopień jego szaleństwa.
Kopfrkingl jawi się jako postać skrajnie konformistyczna, zdolna do przekształcenia nawet najbardziej odrażających idei w swoje własne przekonania. Jego szaleństwo objawia się w tym, że potrafi włączyć każdy akt okrucieństwa w swój mroczny światopogląd. Nawet lekturę o filozofii Tybetu potrafi przefiltrować przez pryzmat faszyzmu, co świadczy o jego zdolności do manipulacji i adaptacji. Kopfrkingl staje się jak drapieżnik, który czai się w cieniu, gotowy do wykonania najbardziej makabrycznych czynów.
Rudolf Hrušínský w roli tytułowej stworzył postać niezapomnianą, która ukazuje psychologiczny portret człowieka popadającego w otchłań szaleństwa, ulegającego wpływom ideologii faszyzmu i popełniającego najstraszliwsze zbrodnie. Kopfrkingl, ciężar pracy i własne obsesje, staje się narzędziem w rękach nazistów, wykonując zdrady, donosicielstwo i morderstwa.
Film Juraja Herza nie brakuje również elementów humorystycznych, które jednakże nie łagodzą jego mrocznego wydźwięku, a wręcz go pogłębiają. Kopfrkingl staje się chodzącą metaforą zagłady i destrukcji, co tylko wzmacnia pesymistyczny ton całego filmu. To arcydzieło kina czechosłowackiego, wspaniale wyreżyserowane i zagrane przez Rudolfa Hrušínský’ego, pozostawiające widzów z niezapomnianym doświadczeniem.
reżyseria | Juraj Herz |
scenariusz | Juraj Herz, Ladislav Fuks |
gatunek | Dramat, Horror, Psychologiczny |
produkcja | Czechosłowacja |
premiera | 14 marca 1969 (Światowa) 26 sierpnia 2011 (Polska premiera kinowa) |
na podstawie | Ladislav Fuks (powieść) |
dystrybucja | Art House |
studio | Filmové Studio Barrandov / Sebor |
tytuł oryg. | Spalovač mrtvol |
inne tytuły | The Cremator Miedzynarodowe The Cremator USA The Cremator Wielka Brytania |
Aktor | Postać |
---|---|
Rudolf Hrušínský | Karel Kopfrkingl "Roman" |
Vlasta Chramostová | Marie "Lakmé", żona Karla / Dagmar, kobieta w salonie masażu |
Jana Stehnová | Zina, córka Kopfrkinglów |
Miloš Vognič | Mili, syn Kopfrkinglów |
Ilja Prachař | Inżynier Walter Reinke |
Zora Božinová | Erna Reinkeová |
Eduard Kohout | Dr. Richard Bettelheim, żyd |
Jiří Lír | Strauss, agent krematorium |
Dimitri Rafalský | Fenek, pracownik krematorium morfinista |
Václav Kotva | Josífek Zajíc, pracownik krematorium |
Jan Vlček | Vrána, portier |
Václav Halama | Pelikán, pracownik krematorium |
Jiří Hálek | Ramiarz Holý |
Jana Šulcová | Dziewczyna |
Míla Myslíková | Kobieta w kapeluszu |
Vladimír Menšík | Mąż kobiety w kapeluszu |
Jiří Menzel | Dvořák, nowy pracownik krematorium |
Václav Štekl | Muzyk / Sędzia bokserski / Właściciel panoptikum |
Nataša Gollová | Madam w salonie masażu |
Jindřich Narenta | Nazista w smokingu |
Helena Anýžová | Blada dziewczyna |
Marie Rosůlková | Żona domagająca się trumny |
Jan Řeřicha | Chłopak różanolicej dziewczyny |
Oldřich Vízner | Kája, zalotnik Ziny |
Carmen Mayerová | Lišková, sprzątaczka |
Libuše Pešková | Podzimková, sprzątaczka |
Věra Vlčková | Dziewczyna lekkich obyczajów |
Růžena Vlčková | Anežka, gospodyni dr Bettelheima |
Eva Ulincová | Dziewczyna lekkich obyczajów |
Rudolf Iltis | Stein |
Jan Kraus | Vojtěch Prachař |
Alfréd Růžička | Żydowski kantor |
František Kubíček | Pracownik krematorium Beran |
Jiří Kaftan | Młody mężczyzna przy wannie |
Karel Hovorka | Stary mężczyzna |
Josef Střecha | Jan, syn Bettelheimów |
Erich Fichtner | Kierownik krematorium / Nawoływacz w panoptikum |
Jiřina Bílá | Prachařová |
Alena Balejová | Blondyna |
Marie Hübschová | Blondyna |
Pavla Břínková | Członkini damskiej orkiestry |
Zuzana Rumlová | Masażystka / Zabita kobieta w panoptikum |
Olga Bušková | Masażystka |
Jiřina Jandová | Przewodniczka starej kobiety |
Karel Fiala | Cywil |
Miloslav Šindler | Cywil |
Václav Vodák | Cywil |
Helena Kotoučová | Lešetínská |
Theodor Kunst | Emerytowany muzyk |
František Poláček | |
Felix Černý | Kelner |
Karel Přinesdomů | |
Zdeněk Šmidrkal | |
Josef Kemr | Pracownik krematorium morfinista Fenek |
Yvona Odehnalová | Blondyna |
Jaroslav Toms | Cywil |
František Häusler | Kelner Rybka |
Radomír Hubáček | Wisielec |