Na wschód od Edenu / East of Eden (1955)

Na wschód od Edenu to ekranizacja powieści Johna Steinbecka pod tym samym tytułem. Film opowiada o dwóch braciach, Aronie i Calu Traskach, którzy rywalizują o miłość surowego ojca, Adama. Obaj bracia są bardzo różni: Aaron jest dobry i łagodny, natomiast Cal jest buntowniczy i nieprzewidywalny.

Akcja filmu rozgrywa się w Kalifornii na początku XX wieku. Adam Trask jest zamożnym farmerem, który po tragicznej śmierci żony samotnie wychowuje dwóch synów. Aron jest idealnym synem: posłusznym, pracowitym i utalentowanym. Cal natomiast jest w ciągłym konflikcie z ojcem. Jest nieposłuszny, nie lubi ciężkiej pracy i ma skłonności do hazardu.

Cal od zawsze czuł, że jego ojciec bardziej kocha Arona. Jest zazdrosny o brata i nieustannie próbuje zwrócić na siebie uwagę ojca. Robi to często w sposób destrukcyjny, np. kradnie pieniądze ojcu, by je przehulać w kasynie.

Cal również ma sekret, który ukrywa przed wszystkimi. Wie, że jego matka, Kate, nie umarła, jak mu wmówiono, ale prowadzi dom publiczny w pobliskim miasteczku. Ta wiedza sprawia, że Cal czuje się jeszcze bardziej wyobcowany i niekochany.

Pewnego dnia Cal postanawia odnaleźć swoją matkę. W końcu udaje mu się ją znaleźć. Kate jest kobietą zupełnie inną, niż sobie ją wyobrażał. Jest zimną i cyniczną osobą, która nie ma dla niego żadnego uczucia.

Cal jest zrozpaczony. Nie może zrozumieć, dlaczego jego matka go odrzuciła. Jego życie staje się jeszcze trudniejsze. Zaczyna pić, grać w kasynie i angażować się w niebezpieczne sytuacje.

Aron również ma problemy. Jest zakochany w dziewczynie o imieniu Abra. Okazuje się jednak, że Abra również kocha Cala. Mężczyźni zaczynają rywalizować o względy dziewczyny.

W końcu dochodzi do tragedii. Aron i Cal walczą o Abra, a w wyniku bójki Aron zostaje ciężko ranny. Cal ucieka z miejsca zdarzenia.

Film kończy się niejasnym zakończeniem. Cal zostaje aresztowany za kradzież, ale nie wiadomo, jak potoczy się jego życie.

Motywy

• Konflikt pokoleń

Głównym motywem filmu jest konflikt pokoleń. Adam Trask to przedstawiciel starego, tradycyjnego świata. Jest surowym i wymagającym ojcem, który wierzy w ciężką pracę i posłuszeństwo. Cal natomiast to przedstawiciel nowego, buntowniczego świata. Jest nieprzewidywalnym i niespokojnym młodym człowiekiem, który nie chce się podporządkować zasadom ojca.

• Miłość

Kolejnym ważnym motywem filmu jest miłość. Cal i Aron kochają swoją matkę, ale ona ich odrzuca. Aron kocha Abra, ale ona również kocha Cala. Miłość jest w tym filmie źródłem zarówno radości, jak i cierpienia.

• Zemsta

Cal pragnie zemsty na ojcu za to, że nie kocha go tak jak Arona. Jego chęć zemsty prowadzi do tragedii.

Interpretacja

Na wschód od Edenu to film o złożoności ludzkiej natury. Opowiada o tym, jak trudne jest życie w rodzinie, w której panuje konflikt pokoleń. Film pokazuje również, jak miłość może być źródłem zarówno radości, jak i cierpienia.

Film jest również refleksją nad naturą zła. Cal jest postacią tragiczną. Jest dobrym człowiekiem, ale jego zbuntowana natura prowadzi go do czynów, których później żałuje.

Film został uznany za arcydzieło amerykańskiego kina. Otrzymał 10 nominacji do Oscarów, w tym za najlepszy film, reżyserię i scenariusz.