Człowiek z marmuru (1976)

Człowiek z marmuru to film Andrzeja Wajdy z 1976 roku, który opowiada o losach Mateusza Birkuta, przodownika pracy z Nowej Huty. Film składa się z dwóch części. W pierwszej Agnieszka, studentka szkoły filmowej, realizuje swój film dyplomowy o Birkucie. W drugiej części filmu poznajemy historię samego Birkuta, od jego błyskawicznego awansu na status bohatera narodowego, aż po jego upadku i zniknięcie z życia publicznego.

Pierwsza część filmu rozpoczyna się od sceny, w której Agnieszka przekonuje redaktora telewizji do sfinansowania jej filmu o Birkucie. Redaktor jest sceptyczny, ale Agnieszka jest przekonana, że historia Birkuta jest warta opowiedzenia. Wkrótce Agnieszka rozpoczyna swoje śledztwo. Odnajduje ludzi, którzy znali Birkuta i byli świadkami jego kariery. Z ich relacji dowiaduje się, że Birkut był człowiekiem niezwykle pracowitym i oddanym swojej pracy. Był też bardzo popularny wśród robotników.

W miarę prowadzenia śledztwa Agnieszka zaczyna odkrywać coraz więcej niepokojących faktów. Dowiaduje się, że Birkut był wykorzystywany przez władze komunistyczne do celów propagandowych. Był zmuszany do bicia rekordów pracy, nawet kosztem własnego zdrowia. W końcu Birkut nie wytrzymał psychicznie i zrezygnował z pracy w hucie. Został aresztowany i skazany na więzienie.

Druga część filmu opowiada o losach Birkuta po wyjściu z więzienia. Birkut próbuje odnaleźć się w nowej rzeczywistości. Jest wyalienowany i samotny. Nie może znaleźć pracy ani miejsca dla siebie w społeczeństwie. W końcu porzuca Polskę i wyjeżdża do Francji.

**Film **ukazuje gorzką prawdę o PRL-u. Jest to obraz świata, w którym władza nie cofnie się przed niczym, aby osiągnąć swoje cele. Jest to również obraz człowieka, który zostaje uwikłany w machinę propagandy i zostaje przez nią zniszczony.

Film jest utrzymany w czarno-białym klimacie. Taki zabieg podkreśla tragizm historii Birkuta i ukazuje PRL-owski świat w mroczny i ponury sposób.

Film został nagrodzony na wielu międzynarodowych festiwalach filmowych, m.in. na Festiwalu Filmowym w Cannes, gdzie otrzymał nagrodę za reżyserię.

„Człowiek z marmuru” to jeden z najważniejszych filmów w historii polskiego kina. Jest to film, który porusza ważne tematy, takie jak prawda, władza i odpowiedzialność.

Oto kilka dodatkowych informacji o filmie:

• Film jest inspirowany prawdziwą historią Piotra Ożańskiego, przodownika pracy z Nowej Huty, który został aresztowany i skazany na więzienie za swoje poglądy polityczne.
• W filmie wystąpili m.in. Krystyna Janda, Jerzy Radziwiłowicz, Bogusław Sobczuk i Marian Opania.
• Film jest podzielony na dwie części. Pierwsza część opowiada o Agnieszce i jej poszukiwaniach prawdy o Birkucie. Druga część opowiada o Birkucie i jego losach po wyjściu z więzienia.

Podsumowując, „Człowiek z marmuru” to film, który warto obejrzeć. Jest to film poruszający, dobrze zrealizowany i pełen ważnych tematów.