Scena zbrodni / The Act of Killing (2012)

Scena zbrodni / The Act of Killing (2012) to film dokumentalny w reżyserii Joshuy Oppenheimera, który opowiada o antykomunistycznej czystce w Indonezji w latach 1965–1966. W tym czasie, w wyniku nieudanego zamachu stanu, obalony został prezydent Indonezji Sukarno, a jego miejsce zajął generał Suharto. W następstwie tego wydarzenia, reżim Suharto rozpoczął serię brutalnych represji, w których zginęło ponad milion ludzi.

Film Oppenheimera przedstawia relacje kilku członków paramilitarnych grup, które brały udział w czystkach. Mężczyźni ci, w tym Anwar Congo, jeden z najbardziej znanych rzeźników z tego okresu, opowiadają o swoich działaniach z dumą i bezwstydnością. Wychwalają się swoimi umiejętnościami w zabijaniu i gloryfikują przemoc.

Oppenheimer zmusza swoich bohaterów do odtworzenia swoich zbrodni w formie filmowej. Dzięki temu zabiegowi, film staje się opowieścią o pamięci, obłudzie i mechanizmach usprawiedliwiania przemocy.

Kontekst historyczny

Antykomunistyczna czystka w Indonezji była jednym z najbardziej brutalnych wydarzeń w historii tego kraju. Doprowadziła do śmierci ponad miliona ludzi, w tym osób podejrzanych o sprzyjanie komunistom, a także ich rodzin i znajomych.

W 1965 roku, w wyniku nieudanego zamachu stanu, obalony został prezydent Indonezji Sukarno. Jego miejsce zajął generał Suharto, który wprowadził w kraju dyktaturę. Suharto wykorzystał zamach stanu jako pretekst do rozpoczęcia represji wobec komunistów.

Reżim Suharto sformował paramilitarne grupy, które miały na celu likwidację domniemanych komunistów. Do tych grup należeli m.in. Anwar Congo i jego koledzy.

Anwar Congo

Anwar Congo jest jedną z najbardziej wyrazistych postaci w filmie Oppenheimera. Był jednym z założycieli paramilitarnej grupy Pemuda Pancasila, która brała udział w czystkach. Congo był również znanym gangsterem, który przed puczem wojskowym nielegalnie sprzedawał bilety na filmy.

W filmie Congo opowiada o swoich zbrodniach z dumą i bezwstydnością. Wychwala się swoimi umiejętnościami w zabijaniu i gloryfikuje przemoc.

Rekonstrukcja zbrodni

Oppenheimer zmusza swoich bohaterów do odtworzenia swoich zbrodni w formie filmowej. Dzięki temu zabiegowi, film staje się opowieścią o pamięci, obłudzie i mechanizmach usprawiedliwiania przemocy.

W filmie Congo i jego koledzy odtwarzają swoje zbrodnie w sposób teatralny i karykaturalny. Ubrani w kostiumy z filmów gangsterskich, opowiadają o swoich morderstwach z uśmiechem na twarzy.

Ten zabieg Oppenheimera ma na celu podważenie narracji, w której czystki w Indonezji były aktem samoobrony przed komunizmem. Film pokazuje, że zbrodnie te były aktami brutalnej przemocy, które nie miały nic wspólnego z sprawiedliwością.

Ocena filmu

Scena zbrodni to film wstrząsający i poruszający. Jest to jeden z najważniejszych filmów dokumentalnych ostatnich lat.

Film Oppenheimera pokazuje, jak pamięć o ludobójstwie może być instrumentalizowana do celów politycznych. Pokazuje również, jak mechanizmy usprawiedliwiania przemocy mogą prowadzić do kolejnych zbrodni.

Film został doceniony przez krytyków i zdobył szereg nagród, w tym nagrodę Gotham za najlepszy film dokumentalny.

Ważne motywy w filmie

W filmie Oppenheimera można wyróżnić kilka ważnych motywów, takich jak:

• Pamięć. Film pokazuje, jak pamięć o ludobójstwie może być instrumentalizowana do celów politycznych.
• Obłuda. Film pokazuje, jak ludzie potrafią usprawiedliwiać swoje zbrodnie, tworząc narrację, która przedstawia ich jako obrońców porządku i sprawiedliwości.
• Mechanizmy usprawiedliwiania przemocy. Film pokazuje, jak mechanizmy usprawiedliwiania przemocy mogą prowadzić do kolejnych zbrodni.

Film Oppenheimera to ważne dzieło, które skłania do refleksji nad naturą pamięci, obłudy i przemocy.